چرا زنان کُرد
ثریا فلاح
زنان مناطق کردنشین ایران در یکی از محروم ترین و عقب نگه داشته شده ترین مناطق ایران زندگی می کنند. مشکلات زنان کَرد یک بُعدی نیست. ابعاد و تبعات اقلیت بودن از نظر قومی و مذهبی شکل مضاعف ستم روا شده بر زنان را به چند بعد مبدل کرده است.. زنان كرد برای تأمین حقوق خود نه تنها با چالشهای مختص به جنس روبروهستند وتحت قوانین تبعیضآمیز به سر میبرند بلکه ساختاراقتصادی عقب نگه داشته شده و سنت و مذهب که از حمایت قانون بهره می جویند بر ابعاد این تبعیضات افزوده است. وضعیت اقتصادی زنان کُرد وابسته به مردان است و به طبع وضع اقتصادی منطقه در سطح پایینی قرار دارد ودولت امکانات تولید کار،ایجاد بازار کار برای حتی صنایع دستی زنان، نولیدات خانگی و جذب نیروی زنان برای زنان فراهم نمی کند وبیداد فقر در منطقه به ناتوانی زنان بالاخص زنان بد سرپرست یا بی سرپرست در اداره امور خود وبسیاری از نابهنجاریهای اجتماعی شده است . در بیشتر مقاطع مردان به صورت گروهی از خانواده ها گرفته شده، کشته یا اعدام شده اند یا مجبور به ترک خانواده و پیوستن ورفتن به میان یکی از احزاب سیاسی شده اند که در این زمان زنان بار فشار اقتصاد خانواده را به دوش کشیده اند. اما همین زنان نیز مورد فشار های شدید دستگاههای امنیتی قرار گرفته اند. ، نرخ سواد زنان و دختران كرد در مناطق روستایی و شهرهای کوچک، پایینترین یا یكی از پایینترین نرخها در سطح كشور است. فرهنگ و زبان مادری به نام سیاست یکسان سازی تعمدآ در خطر نابودی است .وضعیت بحرانهای پیاپی و سیاستهای نظامی دولت نیز بر بار فشار بر زنان افزوده است.فشارها و بحران منطقه،وضعیت اقتصادی و فشارهای سنتی وعدم حمایتهای قانونی آمار خودآزاری از طریق خودسوزی و قتلهای ناموسی را افزایش داده است. قوانین نیز از ازدواجهای زودهنگام و اجباری، خشونت خانگی علیه دختران و زنان كرد، خودكشی از طریق خودسوزی، و قتلهای «ناموسی» که حقوق آنان را بیشتر از بین می برد جلوگیری نکرده و در راستای تقویت این نابهنجاریها گام برمی دارد.و ب وجود اینکه همیشه شتاب بیشتری برای اجرای احکام در کردستان وجود دارد ما هیچگونه شتابی برای اجرای حکم قتل های خانگی انجام نمی گیرد.
همچنین زنان کنشگر و فعالان مدنی و سیاسی زنان کرد به دلیل سیاسی بودن منطقه به سرعت بیشتری دستگیر ،بازداشت ،مورد شکنجه و احکام طولانی مدت می گیرند.هنوز زنان زندانی کُرد که همگی زنان زندانی سیاسی در تبعید هستند در زندان به سر می برند و ما ازسرنوشت آنان به سختی خبر دار می شویم،آنان حتی از داشتن وکیل محروم و یاحق صحبت به زبان کُردی را با افراد خانواده خود ندارند.
در پی انتشار گزارش اولیه آقای دکتر احمد شهید گروههای زیادی بر آن شدند که ایشان را در جریان و ضعیت نقض حقوق بشر در ایران بیشتر قرار دهند. در این راستا عده ای از کنشگران و فعالان در زمینه های مختلف بر آن شدند تا نامه ای به آقای احمد شهید در خصوص وضعیت زنان کُرد بنویسند. متن نامه زیر از جمله یکی از آنهاست.
نامه مدافعان حقوق بشر به آقای دکتر احمد شهید در خصوص تضییق حقوق زنان کُرد در ایران
جناب آقای دکتر احمد شهید،گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل
ما گروهی ازکنشگران ، فعالان مدنی ، روزنامه نگاران و حامیان حقوق زنان کُرد ضمن استقبال از نخستین گزارش شما به عنوان گزارشگر ویژه ایران به دبیر کل سازمان ملل متحد که در تاریخ ۱۵ اکتبر ۲۰۱۱ به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه شد، خواستار رفع نواقص این گزارش هستیم. ما بر این باوریم که ،از آنجایی که این گزارش مطمئنا بعنوان سند پایه ای، محور بحث و گفتگو برای بهبود وضعیت حقوق بشر در ایران قرار خواهد گرفت بایست در حد امکان به نقض گسترده و نظام مند حقوق تمامی اقشار جامعه در ایران بپردازد. ما به نوبه خود به طور روشن خواستار انعکاس وضعیت زنان کُرد که به دلیل ستم های چند جانبه از حقوق انسانی خود محروم هستند می باشیم. عدم وجود اطلاعات کافی در رابطه با نقض حقوق زنان کُرد در گزارش شما را در ارتباط با روشهای پیشنهادی کار می بینیم .
دریکی از روشهای پیشنهادی کار- شماره 11-آمده است که :
شماری از کنشگران حقوق بشر وجامعه مدنی ایران و همچنین سازمان های بین المللی در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران با گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران تماس گرفتند. وی مشاوره های رودررویی رابا این افراد و سازمان ها انجام داده است. بخش قابل توجهی از اطلاعات به دست آمده با استانداردهای معتبر مورد نظر شورای حقوق بشر همخوانی داشته و بسیاری از این پرونده ها استحقاق اقدام فوری از سوی گزارشگر ویژه را دارا می باشند. این شهادت ها و موضوعات در این گزارش مطرح شده اند. گزارشگر ویژه به دنبال همکاری مقامات ایرانی در بررسی این پرونده ها خواهد بود و نتیجه این تحولات را در گزارش بعدی خود درج خواهد کرد.
این روش و امکان عدم دسترسی به شما به عنوان گزارشگر ویژه امکان رسیدن صدای افراد اقلیتهای اتنیکی ، جنسیتی ،گروهها ، اقشار و طبقاتی را که راهی برای دادخواهی یا شهادت ندارند را از بین می برد . شما و تیم همکار شما بایست از سازمانها و فعالان حقوق بشری که امکان دسترسی و بهره مندی از مشاوره و رودررویی با شما را داشته اند بدون هیچگونه تبعیضات فکری و با تکیه بر باورهای حقوق بشری بخواهند که در ارتباط دادن شما با افراد حامی این گروهها و اقشار و یا با بررسی دقیق و موشکافانه تر شما را در جریان وقایع قرار دهند. همچنین شما می توانید از این گروه که در حال تهیه و تدوین گزارشی برای ارسال به شماهستند به عنوان منبعی موثق در رابطه با مسائل زنان کُرد بهره بگیرید.
البته به دلیل مشکلات و تبعات تبعیضات علیه زنان کُرد که برخی از آنان با زنان سایر مناطق ایران مشترک است و همچنین در تبعید بودن بیشتر اعضای این گروه امکان خبر از تمام مسائل و کامل بودن گزارشات میسر نمی باشد. زمانی که سازمان حقوق بشر کردستان و اعضای کمپین یک میلیون امضا شاخه مناطق کردنشین ،انحمن زنان مریوان وانجمن زنان آذرمهرو... فعال بودند این امکان بیشتر فراهم بود اما هر کدام از این سازمانهای غیر انتفاعی به دلیل فضای امنیتی کردستان و جو غیر دموکراتیک در ایران به نوعی غیر قانونی اعلام شده و اعضای آنها یا روانه زندان شدند یا از کشور و محل زادگاه خود رانده شدند ویا اعضای آن در ایران تحت فشار و بازجویی قرار دارند. حسن توجه جامعه جهانی و نگاه امیدوارانه فعالان حقوق بشر به گزارش نهایی شما امکان نجات جان زنان دربند و توجه جامعه جهانی و سایر زنان را در جاهای دیگر جهان به این بخش فراهم می کند. ما بر این عقیده ایم که محدودیت های زمانی و مکانی ،عدم ارتباط با منابع دقیق ،مسئله حجم گزارشات و .. نبایست دلایل مناسبی برای ناقص بودن گزارش آینده باشد. سازمان عفو بین الملل و افراد متخصص آن در بیشتر زمینه ها با منابع خبر رسان در ارتباط هستند و برای تهیه خبر قطعآ کمک گرفتن از این سازمان می تواند مفید و سودمند واقع شود.همچنین مدافعان وکنشگران بی طرف و کار آزموده بایست در این امر به شما یاری رسانند.
ما در عین حال به بی طرفی شما و تیم همکارتان واقفیم و فقدان گزارش در مورد زنان کَرد را حاصل عدم امکان دسترسی به شما و نه از روی نادیده گرفتن این نقض گسترده می بینیم. ما امیدواریم در آینده ای نه چندان دور شما با بازدید از ایران ،مناطق غیرمرکزی،زندان شهرستانها، مدارس و ... از وضعیت تمام اقشار بیشتر اطلاع حاصل کنید و فجایع زندگی زنان و دختران کُرد که حاصل سالها نقض گسترده و سیستماتیک حقوق زنان از جانب دولتمردان ایران است از تیررس نگاه شما به دور نماند.
با تشکر ازحسن توجه شما
فعال حقوق بشر -کانادا نازنین افشین جم
فعال حقوق زنان-نروژ لیلی حسن پور
فعال حقوق زنان-سوئد ناهید مکری
ناهید بهمنی مدیر سازمان زنان کردستان ایران-بریتانیا
روانشناس و فعال حقوق بشر- لوس آنجلس آزاد مرادیان
پژوهشگر وفعال حقوق زنان- کالیفرنیا ثریا فلاح
فعال حقوق زنان- نروژ سما شاملو
فعال حقوق بشر-آتلانتا شهلا عبقری
روزنامه نگار-کردستان سوسن محمدخانی غیاثوند
دانشجو و فعال حقوق بشر- جنوب کالیفرنیا کلارا مرادیان
فعال حقوق زنان-فرانسه نارین محمدی
مجری برنامه رادیو زنان-کانادا نرگس کرمانشاهی
فعال حامیان مادران پارک لاله در لوس آنجلس سوفیا صدیق پور
روزنامەنگار- فنلاند مجید حقی
روزنامە نگار-ایران جمشید بهرامی
فعال حقوق بشر -آلمان فاطمه رضایی
فعال سیاسی-بلژیک کاوه آهنگری
نویسنده و هنرمند-سانفرانسیسکو شیریندخت نورمنش
معلم -نروژ گولاله سمیعی
نویسنده و ژورنالیست -انگلستان پری کریمی نیا
انگلستان رفیق فواد یاراحمدی
آلمان سمیرا پوراندخت
روزنامه نگار -ایران کیهان یوسفی
شاعرو نویسنده-آمریکا پرتو نوری علا
یران ا ارسلان یاراحمدی
سوئد مهشید راستی
ایران ئالان بهارمست
ایرلند دانشجو- ساغر قیاسی
اطریش پوران رضایتی
فعال کُرد-نروژ عارف نادری
دانشجو- ایران عاطفه رامسری
پناهنده-ایرلند بها مهران
دانشجو-ایرلند مژه
دانشجو-ایرلند نسیم زینالعابدینی
ایتالیا صبری نجفی
ایران بهمن فلاحی
نویسنده-سوئد حسین خلیقی
فعال حقوق بشرو ژورنالیست- اقلیم کردستان شلیر باپیری
ایران سوران مهرشاد
دانشجو-ایران مانا
فعال زنان-سوئد شکوفه قبادی
ژورنالیست-سوئد مسعود منا ف
دانشجو-ایران بهناز رضازاده باجگیران
فعال مدنی و ژورنالیست-بلژیک آزاد کردی
لمان -آ مینا نیک
حقوق بشر و روزنامه نگاری-ایران عمار گلی
سیاسی-ایران اسماعیل شرفی
سوئد سعید سنندجی
سوئد انور محمودزاده
روزنامه نگار-عراق محمود.شریفی
ایران آرام ملکشاه
روزنامه نگار -سوئد کریم مرسن
اکتیویست-واشنگتن انجلا نوبهار
تکنولوژی-ایران امید.مکری
آلمان مهران احمدی
پناهندگی-سوئد پروانه حاجیلو
ایران شعله رحمانی
ایران عبدالله سهرابی
فعال زنان - اقلیم کردستان چنور قادری
فعال سیاسی و زنان- فرانسه مهین شکرالله پور
فعال زنان- اقلیم کردستان هیرو جلدیانی
سوئد جامعه توسعه و دموکراسی کردستان
سوئد تیمور مرادی
دانمارک سلیمان کلشی
فعال سیاسی -استرالیا نسرالدین سیلوانق
بیزینس من وفعال سیاسی-جنوب کالیفرنیا نریمان مالکی
فعال مدنی – آمریکا مرمر میر
نگین شیخ الاسلامی فعال زنان-سوئد
فاروق مدرسی وب مستر- سوئد
دڵبرین شاهیجانی روزنامه نگار-عراق
نشاط شریف روژهه لات تی وی- اقلیم کردستان
جلال هانیسی نویسندە و فعال سیاسی
هلن لونگبر سوئد
جمشید بهرامی نمایشنامه نویس و کارگردان-ایران
سالار پاشایی سیاسی – رسانه- اقلیم کردستان
رحمان جوانمردی مدافع حقوق بشر-هلند
دلنیا رحیمزاده فعال حقوق زنان-سوئد
فاضل فیاضی روژهه لات تی وی -سوئد
فعال سیاسی-سوئد بختیار علیار
شمزین جهانی روزنامەنگار و فعال حقوق زنان-کردستان
رحمان مصطفوی ایران
نسرین محمد زاده فعال سیاسی –اقلیم کردستان
محمد محمدی روزنامه نگار و مستند ساز-آلمان
امید مکری ایران
مختار احمدی روزنامه نگار -ایران
کوماس شهبازی روزنامه نگار
ادریس عابدی کارگردان و فیلمساز-ایران
آرم اشرفی میدیا-آلمان
علی رنجبر کومه له
لیلا ارجمند مهندس
روژین شریفی سازمان زنان-ایران
کاک هیوا-ایران
مصطفی زاهدی داستان نویس- مترجم.-عراق
نامو کُردستانی دانشجو-کانادا
آریز اندریاری نویسنده و روزنامه نگار -سوئد
شلیر باپیری نویسنده و روزنامه نگار،فعال حقوق زنان-اقلیم کردستان
ئاسو پیروتی روزنامه نگار و فعال مدنی - اتریش
دیاکو مرادی ژورنالیست ، فعال حقوق بشر و زنان -نروژ
سکالا حکیم زاده سوئد
لیلی صمدی دانشجوی حقوق بین الملل و فعال حقوق بشر -ایران
این لیست ادامه دارد.لطفآ امضای خود را در لینک زیر ثبت کنید.
https://docs.google.com/spreadsheet/viewform?formkey=dHJHSlFFbXphQ003VnhXbXpFX0xDTmc6MA